Historia Sediny. W kronice piszą, że najsłynniejszy pomnik przetopili

Tropy prowadzą do Kriegschronik nr 63, czyli kroniki wojennej miasta Szczecina, w której zapisano, że „określone pomniki” zostały przeznaczone na wsparcie niemieckiego przemysłu. Wśród nich wymienia się pomnik cesarza Fryderyka, który stał na cokole, na którym obecnie stoi nasz wieszcz Adam Mickiewicz.

Na złom przeznaczono także figury okalające pomnik cesarza Wilhelma, który stał przy obecnym Placu Żołnierza Polskiego. Jednym z najsłynniejszych pomników, który padł ofiarą wojennej zbiórki był jednak Manzelbrunnen, czyli fontanna Ludwiga Manzla, pomnik Sediny.

– Jak dla mnie to jedna z najbardziej prawdopodobnych wersji zaginięcia pomnika – mówi Michał Rembas, historyk regionalista. – Kilka lat temu pojawiła się wersja, że pomnik ukryto w Lesie Arkońskim, ale nie natrafiono na jego ślad. Co przy pomniku tych rozmiarów wydaje się dziwne. Najpewniej został przetopiony.

Według kroniki, pomniki były traktowane jako rezerwa metalu. Zostały rozebrane i przewiezione do miejskich magazynów. Co pewien czas pojawiają się jednak relacje o miejscu ukrycia rzeźby.

Tak było z mieszkanką Szczecina, która jako nastoletnia dziewczyna – w czasie wojny – zauważyła niezwykłe zdarzenie. W lesie zauważyła wielki dół, do którego robotnicy pod eskortą żołnierzy wciągali pomnik Sediny. Chociaż mieszkanka wskazała miejsce, to badania georadarem nie potwierdziły tej wersji. Wedle kolejnej teorii pomnik został odnaleziony przez wkraczających do miasta Rosjan i prawdopodobnie wywieziony w nieznane miejsce.

Fontanna Manzla obiekt zabytkowy składający się z basenu fontanny autorstwa Otto Rietha oraz nieistniejącej kompozycji figuralnej Ludwiga Manzla, znajdujący się placu Tobruckim. Fontanna została odsłonięta 23 września 1898 roku w obecności cesarza Wilhelma II.

Odlew brązowy na cokole z czerwonego piaskowca postawiono w celu upamiętnienia nowej drogi wodnej i otwarcia portu wolnocłowego. Grupa figuralna złożona z postaci kobiecej trzymającej żagiel i wspartej na kotwicy, mitologicznego bóstwa handlu Merkurego, żeglujących w łodzi oraz bóstw morskich. Grupę umieszczono na skale, poniżej której znajdował się basen. Pomnik został ufundowany przez Zarząd Pruskiego Funduszu Sztuki i Zarząd Miasta Szczecina. Symbolizował Szczecin jako hanzeatyckie miasto handlu, żeglugi i przemysłu.

Ale Sedina budzi emocje nie tylko z powodu tajemniczego zaginięcia. Na początku ubiegłego roku rozpętała się dyskusja między zwolennikami a przeciwnikami odbudowy pomnika. Decyzją radnych w budżecie obcięto 450 tysięcy złotych na odbudowę pomnika Sediny.

Zostaną przeznaczone na remonty szkół i przedszkoli. Pieniądze miały być wkładem własnym miasta, dzięki temu miasto miało otrzymać sumę 2 600 000 zł na kopię pomnika. Przeciwnicy byli zdania, że nie wypada wychwalać bogini, która była wyrazem propagowania idei germańskiego pochodzenia Szczecina.

– Wystarczy przedstawić pogląd niemieckiego historyka Petera Hahna: nie ulega wątpliwości, że sam ogrom postaci z pomników Manzla wyraża potęgę władzy i poczucie wyższości – mówi Liliana Wasilewska, nauczyciel języka niemieckiego.

– Wydaje mi się jednak, że odbudowany pomnik Sediny mógłby być potraktowany jako symbol starego Szczecina bez podtekstów germańskich.

Moje Miasto Szczecin www.mmszczecin.pl on Facebook