Wynajmujesz pokoje wczasowiczom? Nie zapomnij rozliczyć się z fiskusem

Wakacje to czas sezonowego wynajmu pokoi, zwłaszcza przez rolników czy osoby prowadzące gospodarstwa agroturystyczne. Jednak osoby, które zarabiają wynajmując pokoje turystom, muszą pamiętać o pewnych obowiązkach podatkowych.

- Działalność polegającą na wynajmie turystom na krótkotrwałe okresy mieszkania położonego w gospodarstwie rolnym, domku letniskowego położonego na terenie wiejskim czy też miejsc na ustawienie namiotów zalicza się do pozarolniczej działalności gospodarczej, a więc co do zasady opodatkowanej – mówi Małgorzata Brzoza, rzecznik prasowy Izby Skarbowej w Szczecinie.

Opodatkowanie PIT - zwolnienie tylko do pięciu pokoi

Zwolnione z opodatkowania są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu.

Bez znaczenia jest natomiast to, czy znajdują się one w jednym budynku, ile jest w nich łóżek itp. Do liczby pokoi nie wliczamy pomieszczeń przynależnych, np. łazienki czy kuchni.

Zwolnienie tylko dla wczasowiczów

Aby skorzystać ze zwolnienia pokoje gościnne trzeba też wynajmować osobom przebywającym na wypoczynku. Oznacza to, że wynajem osobom mieszkającym w gospodarstwie na stałe albo takim, które przyjechały do pracy, a nie w celach wypoczynkowych, będzie podlegał opodatkowaniu.

A co gdy wynajmowanych pokoi jest wiecej?

- W przypadku gdy liczba pokoi w budynku mieszkalnym przekroczy pięć lub nie zostaną wypełnione inne przesłanki, od których jest uzależnione zwolnienie z PIT, bądź też zakres świadczonych turystom usług jest szerszy, rolnik musi wybrać sposób opodatkowania - mówi Małgorzata Brzoza. - Do wyboru ma opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli według skali PIT(18 i 32%), 19-proc. podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, lub kartą podatkową.

Wybrać ryczałt, kartę czy zasady ogólne

W przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podatnik musi płacić podatek do 20 następnego miesiąca. Stawka zryczałtowanego podatku od przychodów z usług hoteli, świadczonych przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania wynosi 17 proc. Niestety, podatnik nie może uwzględnią kosztów podatkowych. Podatek przy tej formie opodatkowania płacony jest od przychodu.

- Świadczenie przez osoby fizyczne w tym rolników usług hotelarskich polegających na wynajmie pokoi gościnnych i domków turystycznych (w tym wydawanie posiłków), jeżeli łączna liczba pokoi (w tym także w domkach turystycznych) nie przekracza 12 może być opodatkowane zryczałtowanym podatkiem w formie karty podatkowej – informuje Małgorzata Brzoza. - Podatnicy wynajmujący pokoje mogą także opłacać podatek na zasadach ogólnych określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wtedy podatek płacony jest jako podatek liniowy (ze stawką 19 proc.) albo według skali podatkowej (18 lub 32 proc.). W tym wypadku przychód mogą pomniejszyć o koszty jego uzyskania (czyli o wydatki związane z prowadzeniem pensjonatu czy domu, w którym wynajmują pokoje). Przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych trzeba prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Opodatkowanie VAT

Zgodnie zaś z przepisami o podatku od towarów i usług rolnicy świadczący usługi agroturystyczne są zwolnieni z VAT gdy nie przekroczyli kwoty obrotu (limitu zwolnienia) w wysokości 100 tys. zł. 

W takiej sytuacji każdy rolnik prowadzący działalność agroturystyczną i wynajmujący mieszkanie musi prowadzić na każdy rok podatkowy dzienną ewidencję sprzedaży. W przypadku przekroczenia limitu uprawniającego do zwolnienia z podatku lub też rezygnacji ze zwolnienia rolnik prowadzący działalność agroturystyczną powinien: dokonać zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R, zaprowadzić ewidencję zakupu oraz sprzedaży VAT, składać deklaracje podatkowe w cyklu miesięcznym lub kwartalnym.

Świadczenie usług krótkotrwałego zakwaterowania co do zasady klasyfikowane jest przez organy podatkowe jako wynajem - także na terenach wiejskich, jako usługi hotelowe i agroturystyczne (PKWiU 55.23.13-00), które podlegają 7 proc. stawce VAT.

Wyższa stawka - najczęściej 22 proc. VAT obowiązuje, gdy oprócz wynajmu pokoi podatnicy będą zajmowali się dodatkowymi usługami, np. organizowaniem jazdy konnej, wypożyczaniem sprzętu itp. Podatek będzie wtedy płacony według stawki właściwej dla tych czynności.

Samo zwolnienie podmiotowe z VAT nie oznacza, niestety, braku jakichkolwiek obowiązków związanych z rozliczeniami podatkowymi. Podatnicy muszą jednak prowadzić ewidencję sprzedaży dziennej. Sankcją za jej brak jest ustalenie podatku według stawki 22 proc.

Dodatkowe atrakcje dla letników to obowiązki wobec fiskusa

Właściciele pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych, rolnicy prowadząc działalność związaną z wynajmem pokoi nie poprzestają tylko na wynajmie. Często organizują dodatkowe rozrywki. Muszą przy tym pamiętać, że dodatkowe atrakcje są opodatkowane. Jeśli podatnik wynajmujący pokoje zamierza uzyskiwać przychody ze świadczenia innych usług turystycznych (np. z wynajmu sprzętu turystycznego, organizacji wycieczek itd.) i działalność ta będzie mieć charakter zorganizowany 
i ciągły, powinien w tym zakresie zarejestrować.

Przykładowo odpłatne udostępnianie zwiedzającym do oglądania hodowane zwierzęta i ptactwo różnego rodzaju, jako tzw. małe zoo, czy też odpłatne udostępnianie zarybionych cieków wodnych wędkarzom potraktowane zostanie jako działalność podlegająca opodatkowaniu.

Towarzyszące wynajmowi pokoi inne rodzaje usług np. usługi związane z promocją wyrobów regionalnego rękodzieła ludowego, kuchni wraz z poczęstunkiem dla odwiedzających, regionu należy zakwalifikować jako źródła przychodów uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej, mimo że wykonywane będą przy wykorzystaniu bazy i urządzeń związanych z gospodarstwem rolnym. Taki dochody nie podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego.

Uzyskiwanie dochodu z pozostałych usług nakłada na podatnika obowiązek samodzielnego rozliczania i wpłacania podatku dochodowego od osób fizycznych, stosownie do dokonanego wyboru formy opodatkowania.