Do naszej biblioteki trafił skarb

Archiwum składa się z rękopiśmiennych zapisów pochodzących prawdopodobnie od I poł. XVIII w. do XX w., a dotyczących dziejów rodziny od 1607 r. i liczy ok. 90 stron zawartych w tzw. poszycie, który otwiera odręcznie malowane drzewo genealogiczne.

- Na jego ślad trafiliśmy po informacji od kolekcjonera Stanisława Króla, który zauważył na jednej z aukcji internetowych te dokumenty – mówi Jolanta Liskowacka z działu zbiorów specjalnych Książnicy Pomorskiej. – Wystawił je antykwariusz z Radomia, a trafiły w jego ręce z Drezna. Po kontakcie z nami zgodził się na wycofanie archiwum z aukcji. Uzyskaliśmy też obietnice pierwokupu.

Poszyt udało się zakupić dzięki wsparciu izby notarialnej oraz firm „IT Serwis s.c.” i „ALEPH Polska Sp. z o.o.”.

Wśród dokumentów można znaleźć rękopisy i druki dokumentujące życie społeczne miasta. Większość z nich powstała na papierze czerpanym z filigranami (znakami wodnymi)

Znajdują się tu m.in. dwa osiemnastowieczne druki okolicznościowe związane z zaślubinami, listy Hermanna Grassmanna do brata Roberta. W zapiskach i dokumentach pojawia się też nazwisko innego znamienitego szczecińskiego rodu Zitelmannów.

Materiały zawarte w poszycie posłużyły prawdopodobnie napisaniu „Grassmannches Familien Buch” (oprac. Robert Grassmann, wyd.: Stettin 1876). Książeczka ta stanowi element archiwum. To wydawnictwo również zasługuje na uwagę, jest to prawdopodobnie jedyny zachowany egzemplarz.

- Całość jest nieocenionym źródłem dla badaczy dziejów miasta oraz zasłużonych rodów: Grassamnnów i Zitelmannów – mówi Bogna Tokarska z Książnicy Pomorskiej. – Na szacunek zasługuje fakt, że te dokumenty były przekazywane w rodzinie z pokolenia na pokolenie.

Szczecinianie będą mieli niepowtarzalną okazję zobaczenia archiwum we wrześniu tego roku. Wówczas minie 200 rocznica urodzin H. Grassmanna. W związku z tym wydarzeniem planowana jest konferencja naukowa organizowana przez Uniwersytet Szczeciński i Szczecińską Grupę Kosmologiczną. Książnica Pomorska przygotowuje prezentację zakupionego archiwum oraz innych publikacji związanych z postacią o tak wielkim znaczeniu dla nauki.

Fot. Marek Jaszczyński