Przypominamy nasz materiał sprzed roku, który przygotowaliśmy w związku z 27 rocznicą opuszczenia przez ostatnich żołnierzy radzieckich lotniska w Kluczewie. Wybraliśmy się wtedy na wędówkę po terenach nieistniejących już wsi Burzykowo i Słotnica. Towarzyszył nam i opowiadało tym miejscu Andrzej Bierca z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie
Pierwsze wzmianki o Burzykowie i Słotnicy pochodzą z 1305 roku. W 1815 r. przypisane zostały do powiatu pyrzyckiego. W bliższej nam historii ważne wydarzenia miały miejsce na wiosnę 1945 r. Wtedy to obie te wsie, a także sąsiednie Kluczewo przestały być niemieckie. Na południowych obrzeżach wsi Kluczewo od 1935 roku funkcjonowała wojskowa baza lotnicza Luftwaffe.
- 4 marca 1945 roku tereny te zostały zajęte przez Armię Czerwoną, która użytkowała zdobyte lotnisko do początków lipca tamtego roku - wyjaśnia Andrzej Bierca z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie. - Burzykowo, Słotnica i Kluczewo po 1945 roku pozostały w powiecie pyrzyckim (do lat 50. XX w.) i były zasiedlane przez polską ludność. Zabudowa mieszkalna i gospodarcza tych wsi znalazła nowych gospodarzy. Z czasem powstały tam Państwowe Gospodarstwo Rolne i spółdzielnia rolnicza. W 1948 r. na lotnisku w Kluczewie ponownie pojawili się żołnierze z czerwonymi gwiazdami.
W 1952 roku w związku z rozbudową bazy lotniczej w Kluczewie przyłączone zostało Burzykowo, a dwa lata później Słotnica. Mieszkańców tych wsi wywieziono do okolicznych miejscowości. Gospodarzem Burzykowa i Słotnicy stała się Armia Radziecka i tak było do 13 października 1992, kiedy to ostatni żołnierze opuścili bazę wojskową w Kluczewie.
Stały się częścią Stargardu
Po opuszczeniu tych terenów przez żołnierzy radzieckich Burzykowo i Słotnica zostały zlikwidowane, a tereny te stały się częścią Stargardu.
Nikt jednak nie miał pomysłu na wykorzystanie tych terenów. To, co tam się znajdowało, było rozkradane i niszczone.
W późniejszych czasie tereny po lotnisku zostały przeznaczone na strefę przemysłową, dzisiaj w Kluczewie stoją różne fabryki. W pobliżu jest duże osiedle Lotnisko.
Tereny po Burzykowie i Słotnicy pozostały w większości niezagospodarowane. W niektórych miejscach można natrafić na pola uprawne. Na kawałku terenu zrobiono tor motocrossowy. A latem na opuszczonych terenach po tych wsiach organizowany jest festiwal postapokaliptyczny.
Naszą wędrówkę rozpoczęliśmy od dawnego Burzykowa, na terenie parku podworskiego. Można tam natrafić na pozostałości dworu. Jednak niewielkie, są to jedynie fragmenty piwnic. W parku można podziwiać okazałe drzewa, między innymi dęby i buki.
Na niektórych drzewach są napisy zrobione przez żołnierzy radzieckich w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku. Żołnierze radzieccy wypisywali miejscowości, z których pochodzą i daty robienia tych napisów. Jeśli chodzi o miejscowości, to są rozmaite, z różnych regionów dawnego Związku Radzieckiego, między innymi Gruzji i Kazachstanu.
ZOBACZ TAKŻE
Następnie udaliśmy się do dawnej Słotnicy. Są tam niewielkie pozostałości po dużym przed laty spichlerzu, który został wyburzony już po przejęciu tych terenów przez polską administrację. Wyburzenie tego obiektu tłumaczono jego złym stanem technicznym. Są też fragmenty innych budowli.
Między drzewami i krzakami, które wyrosły na tych terenach przez ostatnie dwadzieścia siedem lat, stoją ruiny dwóch bloków, w których zamieszkiwała kadra żołnierzy radzieckich stacjonujących w bazie lotniczej w Kluczewie. Jeden dwupiętrowy, drugi czteropiętrowy. Stoją same szkielety bloków, nie ma okien, drzwi, wielu ścian. Już dawno, chociażby ze względów bezpieczeństwa, pozostałości bloków powinny zostać rozebrane.
Stołówka, garaże, przedszkole
Spacerując po dawnym Burzykowie i Słotnicy można natrafić na miejsca, w których była kuchnia, stołówka, garaże, przedszkole, przychodnia, dyżurki wojskowe, pomieszczenia gospodarcze.
Można też zobaczyć to, co w ostatnich latach powstało w pobliżu, na terenie byłego lotniska w Kluczewie. Widać fabryki i nowe drogi. Wiele jeszcze jest jednak niezagospodarowanego terenu. Cała wojskowa baza lotnicza w Kluczewie liczyła około 1211 hektarów. To był czwarty pod względem wielkości powierzchni garnizon radziecki w Polsce, a było ich około 60.
O tym, że dawniej te podstargardzkie wsie zamieszkiwane były przez ludność niemiecką świadczą chociażby drzewa owocowe, posadzone lata temu przez niemieckich mieszkańców Burzykowa i Słotnicy.
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć, które zostały w większości zrobione przez Tadeusza Surmę podczas naszej wędrówki w październiku 2019 roku po dawnym Burzykowie i Słotnicy. W galerii zamieściliśmy zdjęcie i mapę ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie. Mapa jest sprzed II wojny światowej i są na niej zaznaczone miejscowości Burzykowo i Słotnica, a na zdjęciu sprzed 1945 roku jest dwór w Słotnicy.
Dziękujemy za pomoc w przygotowaniu tego materiału Andrzejowi Biercy z Muzeum Archeologiczno-Historycznego, który towarzyszył nam podczas wędrówki opowiadając o historii tych miejscowości i historii wojskowej bazy lotniczej, kiedyś niemieckiej, a później radzieckiej.
Niedzielna wędrówka. Obowiązują zapisy
Podobnie jak rok temu, Andrzej Bierca wyruszy z mieszkańcami na wycieczkę studyjną po tych miejscach, którą przygotowuje MAH w Stargardzie. Wycieczka odbędzie się w niedzielę, 11 października 2020 roku.
- Z okazji jubileuszu 60-lecia funkcjonowania Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie oraz w 28 rocznicę przejęcia przez stronę polską od wojsk Federacji Rosyjskiej (byłej Armii Radzieckiej) lotniska wojskowego w Kluczewie zapraszamy do uczestnictwa w terenowym rajdzie pieszym! - informuje MAH Stargard.
Trasa wędrówki liczyć będzie około 10 kilometrów. Zbiórka 11 października o godzinie 10 na parkingu przy Zespole Szkół nr 5 na osiedlu Lotnisko, przy ulicy Śniadeckiego. Spacer potrwa około 5 godzin.
Obowiązują zapisy. W tej sprawie należy telefonować pod numer 91-578-38-35 (wew. 36) lub napisać maila na adres [email protected]
Bądź na bieżąco i obserwuj:
Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?