Zwiedzamy Szczecin wirtualnie! Żelechowa wczoraj i dziś. Osiedle z bogatą historią
Anstaltstrasse - Grzymińska Niech nikogo nie zmyli zabudowa. Żelechwa w chwili wykonania tego zdjęcia (pocz. XX wieku) , nie była częścia Szczecina. Komunikację Żelechowej ze Szczecinem zapewniały także małe statki, kursujące co 2 godziny oraz - uruchomione w późniejszym czasie - połączenia autobusowe i kolejowe. W 1862 roku na Żelechową składa się 86 domów mieszkalnych, 19 fabryk i 75 zabudowań gospodarczych. W 1879 roku we wsi zliczono 618 podatników. Funkcjonowało tu kilka dużych zakładów przemysłowych: Dampfmühlen Aktien Geselschaft, Die Stettiner Walzmühle, Die Stettiner Portland Zementfabrik, Neue Mühle, fabryka tłuszczów (czyli dawna fabryka Richtera), 2 cegielnie, 1 wapiennik oraz kilka mniejszych zakładów przemysłowych. Od 1 maja 1899 roku na ulicach pojawiły się latarnie gazowe. W następstwie wybudowania przez przedsiębiorcę z Bremy zakładu gazowniczego i elektrowni. Jedynie ul. Dębogórska miała od początku oświetlenie elektryczne. 15 października 1939 roku Żelechowa licząca 9075 mieszkańców została włączona w granice miasta Szczecina, jako jedna z jego północnych dzielnic.
