Zielone Podwórka, czyli jak nam się żyje w Szczecinie

W Szczecinie po tej właśnie wystawie ruszył społeczny program "Zielone Podwórka", mający na celu  polepszenie wizerunku miasta przez wprowadzenie zieleni w przestrzeń najbliższą nam – mieszkańcom, czyli do podwórek. Nasuwają się więc pytania kolejne: Jak i skąd wziąć na to pieniądze?

Pierwotnie mieszkańcy mieli bez udziału władz sami wprowadzać zmiany, nie było tak jednak do końca. Środki na realizację programu pochodzą z dofinansowania wspólnot mieszkaniowych, co wiąże się jednocześnie z  wprowadzeniem samorządowego charakterem programu.

W mniejszej (niestety) mierze lokatorzy sami inicjują zmiany. Efekty są, zarówno przy działaniach we współpracy ze spółdzielniami, jak i przy działaniach poszczególnych jednostek - liderów, będących prekursorami wprowadzania zmian.

Czy kogoś to właściwie obchodzi?

Oczywiście. Studenci wydziału Nauk o Ziemi, jak i inne instytucje nie pozostali obojętni. Zamieszkując gdzieś, nawet jeżeli nie jest to zamieszkanie stałe, powinna nas przecież obchodzić najbliższa przestrzeń. Studenci, mimo faktu, że przeważnie są osobami przyjezdnymi, dla miasta więc turystami przejęli się losem podwórek. Studentom zaproponowana została praca przy "Zielonych Podwórkach", pomysł ten został przez nich zaakceptowany.

Jako, że różnorodne metody badacze dobrze znane są studentom przedsięwzięli oni działania oparte na kilku wybranych. Prowadząc badania sporządzili arkusze pomocne w inwentaryzacji i rozłożonej w czasie obserwacji podwórek. Poprzez inwentaryzację określono m.in. obecność przedmiotów znajdujących się na podwórku (tj. występowanie zieleni, śmietników, ławek itd.),funkcję podwórka, a także jego estetykę oraz stosunek mieszkańców do ich podwórek.

Dodatkowo formularz pozwolił na określenie stanu klatek schodowych oraz wyposażenia budynku. Po wypełnieniu została wystawiona ocena końcowa określająca czy i w jakim stopniu ( jeśli to potrzebne )dane podwórko potrzebuję zmian. Arkusz służący do obserwacji podwórka pozwolił z kolei także ocenić jego stan czystości, wygląd ogólny, wrażenie przechodnia. Kolejnym etapem przeprowadzenia badań, była ankieta, w której znalazły się różnorodne pytania.

Dotyczyły one ich odczuć, działań i spostrzeżeń. Dodatkowo jako formę dokumentowania faktów zastosowano formy ikonograficzne – fotografie oraz szkice. Cała praca przyniosła rezultaty, godne zainteresowania mieszkańców, bo to ich przestrzeni życiowej ona dotyczyła.

Co na to szczecinianie?

Podczas przeprowadzania ankiet studenci spotkali się z różnym przyjęciem przez mieszkańców. Bywali oni uprzejmi, chętnie udzielali odpowiedzi na zadawane im pytania. Nie wszyscy są jednak tacy sami. Zdarzały się więc przypadki, w których studentom została zaproponowana kawa bądź herbata, ale były także osoby, które niechętnie udzielały odpowiedzi, bądź w ogóle odmawiały udziału w ankiecie. Mieszkańcy , którzy zgodzili się na udział w badaniu są z reguły zaangażowani w życie podwórek, zależy im na ich zmianie, ulepszeniu.

Niejednokrotnie studenci spotkali się niestety z sytuacją odwrotną, gdy mieszkańcy całkowicie nie byli zainteresowani zmianami, lub nie zdawali sobie sprawy z sytuacji panującej na danych podwórkach. Nie jest to dobry sygnał dla osoby, która chce wspólnie z mieszkańcami inicjować zmiany, ale zmienić podejście lokatorów nie należy do najłatwiejszych, mimo starań.

Czyż nie wyniki są najważniejsze?

Z ankiety można było wywnioskować, że na podwórkach po przeprowadzonej akcji mieszkańcy czują się lepiej, spędzają na nich więcej czasu, nie boją się o swoje dzieci, które mają bezpieczne miejsce do zabawy, chętnie dbają o czystość podwórka. Przestrzenie nie objęte programem wskazują na to, że ludziom nie zależy na estetyce, nie wyrażają oni chęci zmiany.

Najczęściej obserwowano tam nieporządek i zaniedbanie oraz brak bezpieczeństwa.
Mimo tego, że jeszcze większość podwórek nie zostało objętych programem, mieszkańcy dla polepszenia warunków życia, bezpieczeństwa dzieci i samopoczucia powinni we własnym zakresie podjąć działania ulepszające podwórko. Wyniki prac studentów pozwalają twierdzić, że przystąpienie do programu, lub działania podejmowane na własną rękę, między mieszkańcami znacznie wpływają na poprawę warunków na podwórkach.

Przyjmując je za najbliższą przestrzeń należy dbać o nie i pielęgnować je. Pomocna w tym jest współpraca i wyznaczanie wspólnych celów. I o to właśnie chodzi, aby mieszkańcy przede wszystkim we własnym zakresie zmieniali to, co dla nich ważne, a dopiero w następnej kolejności, gdy to koniczne prosili o pomoc władze.

Więcej informacji i zdjęć dotyczących akcji `Zielone podwórka` można zobaczyć na stronie internetowej www. podwórka.pl.