Toruńska Orkiestra Symfoniczna od kulis nie tylko dla mediów. Rusza nowy cykl koncertów „TOSoliści”

Toruńska Orkiestra Symfoniczna obchodzi jubileusz. Rozpoczyna się 45. sezon artystyczny. Właśnie z tej okazji rusza nowy cykl koncertów „TOSoliści”, w którym miłośnicy muzyki klasycznej będą mieli okazję poznać bliżej toruńskich muzyków. Podczas 5 rozłożonych w czasie koncertów wybrani soliści zaprezentują słuchaczom najwybitniejsze dzieła w historii muzyki, w których ogromną rolę odgrywają partie solowe. Pojawią się utwory słynnych europejskich kompozytorów, takich jak Jan Sebastian Bach, Wolfgang Amadeusz Mozart, Antonio Vivaldi, Johannes Brahms czy Richard Strauss.

Pierwszy koncert odbędzie się w niedzielę, 25 lutego, kolejne zapowiedziano na 15 marca, 12 kwietnia, 19 kwietnia oraz 17 maja. Co ważne, pierwszy koncert oraz ostatni odbędą się w Sali Koncertowej CKK Jordanki, pozostałe zaś w Sali Wielkiej Dworu Artusa.

Kilka dni przed pierwszym koncertem z cyklu „TOSoliści”, reporterom „Nowości” udało się zajrzeć za kulisy, by nie tylko posłuchać muzyki na żywo i zobaczyć, jak wygląda próba do tego przedsięwzięcia, lecz także spytać muzyków TOSu o to, dlaczego to akurat oni postanowili zgłosić się do wystąpienia jako solista.

Zwiedzanie Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej od kulis rozpoczęliśmy od sali prób, która znajduje się na najniższym poziomie Jordanek. Wysokie pomieszczenie, gdzie gromadzą się muzycy, wyposażone jest w ekrany akustyczne pozwalające na wydłużenie lub skrócenie dźwięku instrumentów. Próby odbywają się tam w zależności od potrzeb, najczęściej na kilka dni przed zaplanowanym koncertem.

– Gdy koncert ma miejsce w niedzielę, próby trwają zazwyczaj od środy – opowiadała nam Sara Watrak, rzeczniczka prasowa TOSu. — Muzycy mogą przyjść na salę prób także w czasie tak zwanych indywidualnej pracy artystycznej, czyli w okresie poza koncertowym.

Sala prób nie służy jednak wyłącznie próbom. Odbywają się tam także wydarzenia z udziałem publiczności – audycje muzyczne dla szkół i przedszkoli, koncerty z cyklu „Czas na nas” przeznaczone dla dzieci do 6 roku życia, a także muzykoterapia dla seniorów, które pozwalają się wyciszyć.

– Oczywiście na muzykoterapię dla seniorów zapraszamy wszystkich, nie tylko seniorów – dodaje Sara Watrak.

Tam, gdzie próbują muzycy, swoje miejsce znajdują także największe instrumenty należące do orkiestry, na przykład pianino, fortepian czy czelesta. Przetransportowanie instrumentów nie jest proste, dlatego tuż obok sali znajduje się specjalna winda towarowa, dzięki której w 60 sekund instrumenty docierają na piętro, gdzie mieści się sala koncertowa. W tym samym pomieszczeniu, gdzie winda, muzycy mają własną bibliotekę nut oraz pomieszczenie techniczne.

– Biblioteka nut jest miejscem ważnym. Jedna z pracownic dba o to, by na półkach znalazły się odpowiednie zapisy nutowe dla 53 muzyków – opowiada Sara Watrak. – To spore ułatwienie, bo muzycy nie muszą się wówczas martwić, czy mają odpowiednie nuty przed sobą.

Oprócz tego muzycy TOSu mają dostęp do garderób zespołowych, z których korzystają także inni goście CKK Jordanki. W sali koncertowej natomiast z boku sceny mieści się specjalny ekran, z którego można podglądać to, co rozgrywa się podczas koncertu. Co ważne, Toruńska Orkiestra Symfoniczna zwykle nie gra koncertów na scenie, a przed nią.

– Składane są wówczas siedzenia znajdujące się na paterze, a muzycy siadają tuż przed sceną – opowiada Sara Watrak.

Pięć zaplanowanych od lutego do maja koncertów pozwoli słuchaczom bliżej poznać orkiestrowych solistów. Projekt „TOSoliści” dotyczy nie tylko muzyki klasycznej, ale przede wszystkim muzyków i ich aspiracji. Muzycy chęć zaprezentowania się jako soliści zgłaszali sami, wybierali także utwory, które będzie można wysłuchać już niebawem. Niektóre z utworów w Toruniu zostaną zaprezentowane po raz pierwszy.

– Wdrożyliśmy zebrany repertuar na sezon wiosenno-letni i wspólnie z naszymi solistami będziemy mieli okazję go realizować od lutego do maja – mówi dyrektor TOSu Przemysław Kempiński. – Nie chcieliśmy narzucać utworów, bo nasi muzycy doskonale wiedzieli, co chcą zagrać.

Na pierwszym, lutowym koncercie na Jordankach, miłośnicy muzyki klasycznej wysłuchają utworów Johannesa Brahmsa – „Koncert podwójny na skrzypce i wiolonczelę a-moll op.102” oraz „III Symfonię F-dur op. 90”. Solistami podczas występu będą Michał Nowak, grający na skrzypcach, oraz Karol Wroniszewski, wiolonczelista. Podczas zwiedzania kulis mieliśmy okazję porozmawiać o ich pracy w TOSie oraz nadchodzącym koncercie otwarcia.

– Nadchodzący koncert jest dla nas wyjątkowym projektem, ponieważ możemy się zaprezentować razem, a poza tym jako chyba większość skrzypków i wiolonczelistów marzy o wykonaniu takich utworów. To będzie nasz pierwszy raz w Toruńskiej Orkiestrze Symfonicznej – opowiadał Karol Wroniszewski. – Cieszymy się, że 45. urodziny orkiestry będą obchodzone właśnie w taki sposób.

Karol Wroniszewski zaczynał od skrzypiec, lecz po około dwóch latach rozpoczął grę na wiolonczeli, która, jak podkreśla, wymaga większej siły fizycznej. Podobnie było u Michała Nowaka – skrzypce jego pierwszym wyborem nie były. Przygodę z muzyką rozpoczął od… akordeonu. Z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną związany jest od niedawna, a występ jako solista jest pewnym spełnieniem jego marzeń.

– Jest to nasze pierwsze wykonanie koncertu Brahmsa. Od zawsze o tym marzyliśmy. To jest koncert, który chce zagrać chyba każdy skrzypek i każdy wiolonczelista – opowiada Karol Nowak. – Połączenie wiolonczeli i skrzypiec u Brahmsa jest jednym z najpiękniejszych, jakie można znaleźć w muzyce.

Drugi koncert TOSolistów zaplanowany na 15 marca da możliwość wysłuchania utworów Jana Sebastiana Bacha „VI Koncertu brandeburskiego B-dur BWV 1051”, Richarda Starussa „Koncertu na obój i małą orkiestrę D-dur TrV 292” oraz Roberta Schumanna „I Symfonię B-dur op. 39 Wiosenna”. Jako soliści wystąpią Mateusz Kubański grający na oboju, Marta Wroniszewska oraz Karol Piechowiak grający na altówkach.

– Pomysł na zagranie koncertu Bacha zrodził się już dawno. Jest to utwór bardzo wirtuozowski jak na altówkę. Środkowa część jest bardzo miłosna, złożona z czterech taktów, którymi wymieniam się z drugim solistą, Karolem Piechowiakiem – opowiada Marta Wroniszewska, związana z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną od 20 lat.

O byciu solistą i swojej muzycznej przygodzie opowiedział nam także Mateusz Kubański, który gra na oboju. I choć początkowo przygodę z muzyką zaczął od skrzypiec, przez które prawie porzucił naukę w szkole muzycznej.

– Kiedy już wychodziłem ze szkoły, zobaczyłem ogłoszenie, że otwiera się klasa nauki gry na oboju. W Toruńskiej Orkiestrze Symfonicznej gram od 2009 roku. Teraz mam okazję zaprezentować się jako solista i bardzo się z tego cieszę. Nasza praca jest pełna wyzwań i satysfakcji – mówi Mateusz Kubański. – Granie solo jest wisienką na torcie. Czekam na to, bo to było jedno z moich małych, muzycznych marzeń. Słuchacze będą mieli okazję poznać utwór Richarda Straussa, bardzo piękny i doceniany. W dodatku prawdopodobnie ten utwór w naszej orkiestrze znajduje się po raz pierwszy.

Na pierwszym, kwietniowym koncercie zaprezentowane zostaną utwory Wolfganga Amadeusza Mozarta – „I koncert skrzypcowy B-dur KV 207”, „XX koncert fortepianowy d-moll KV 466” oraz „Symfonia nr 41 Jowiszowa C-dur KV 551”. Jako soliści zaprezentują się Arnaud Kamiński na skrzypcach oraz Mateusz Krzyżowski, pianista i zwycięzca XII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy.

Podczas drugiego kwietniowego koncertu słuchacze będą mieli okazję wysłuchać utworów Josepha Haydna „Koncert na dwie waltornie Es-dur”, Giovanniego Bottesiniego „Gran Duo concertante na skrzypce i kontrabas”, Johanna Nepomuka Humella „Koncert na trąbkę” oraz Antoniego Vivaldiego „Koncert na flet, obój, fagot i orkiestrę smyczkową”. Będzie to wyjątkowe wydarzenie dla Stanisława Karczewskiego, trębacza, który stał się TOSolistą.

– Wybrałem koncert Hummela na trąbkę, ponieważ jest to jeden z najbardziej popisowych i popularnych utworów trąbkowych. Dzięki kompozycji, którą większość osób raczej kojarzy, mogę dotrzeć do szerszego grona publiczności – opowiada Stanisław Karczewski. – TOSoliści to możliwość pokazania, że nie jesteśmy wyłącznie muzykami orkiestrowymi, ale także możemy wystąpić solo.

Oprócz Stanisława Karczewskiego na scenie pojawią się także inni soliści – Maciej Halama oraz Bartosz Maciążek grający na waltorni, Michał Nowak grający na skrzypcach, Radosław Manthey, kontrabasista, Agata Głodek, flecistka, Mateusz Kubański grający na oboju, Sławomir Bogdaszewski, grający na fagocie.

Ostatni koncert z cyklu TOSoliści, który odbędzie się w maju, zaprezentuje utwory Edawarda Elgara „Introdukcja i allegro op. 47”, Claude Debussy „Premiere Rhapsody” oraz Antonina Dvoraka „IX Symfonia e-moll op. 95 Z nowego świata”. Będzie to koncert zwieńczający oraz prezentujący grających na skrzypcach Izabelę Bogusz i Grzegorza Bogusza, grającą na altówce Martę Wroniszewską, wiolonczelistę Karola Wroniszewskiego, klarnecistę Mateusza Szwankowskiego. Bilety na jubileuszowe koncerty Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej w cenie 45 zł (normalny) lub 35 zł (ulgowy) można zakupić na stronie internetowej www.tos.art.pl lub w kasie biletowej CKK Jordanki.