Schrony w Szczecinie: mało i w złym stanie. Lista schronów i obiektów do ochrony ludności

- Po wybuchu wojny w Ukrainie zgłasza się do mnie bardzo dużo osób, które chcą wiedzieć, czy przygotowane są dla nich miejsca w schronach – mówi Krzysztof Romianowski, radny z prawobrzeża.

To on w imieniu mieszkańców zapytał o budowle ochronne na wypadek konfliktów zbrojnych.

- Budowle ochronne planowane są do ochrony 5658 mieszkańców prawobrzeża – informuje Ryszard Słoka, sekretarz miasta i podaje listę ulic, przy których mieszkańcy znajdą schronienie. Zaznacza jednak od razu, że w Kijewie nie ma żadnej takiej budowli. Miejsc schronienia nie ma w większości nowych osiedli mieszkaniowych, bo prawo nie zobowiązuje deweloperów do ich budowania. A to zawsze podwyższyłoby koszty inwestycji.

- Jak na dzielnicę, która liczy 100 tysięcy mieszkańców jest niewiele miejsc służących ochronie mieszkańców. Jestem zaskoczony. Mamy schrony dla 3 proc. mieszkańców – przyznaje Romianowski.

Z danych urzędu miejskiego wynika, że w Szczecinie znajduje się 345 budowli ochronnych, w tym 181 schronów pod budynkami, 38 schronów wolnostojących oraz 126 ukryć wolnostojących. Budowle ochronne przewidziane są do zabezpieczenia 59 953 szczecinian. Szczegółową mapę znajdziemy na stronie geoportal.szczecin.pl w zakładce Bezpieczeństwo.

- Jeżeli chodzi o liczbę budowli ochronnych w Szczecinie jest całkiem dobrze – uspokaja dyrektor Pieczykolan. Jeżeli sytuacja się zmieni, każdy mieszkaniec naszego miasta dostanie pełną informację, gdzie może szukać schronienia. – W sytuacji zagrożenia przewidywana jest częściowa ewakuacja ludności z większych miast. U nas też by się to działo.

Mamy w tej chwili stan stałej gotowości obronnej państwa, czyli nie stwierdzono żadnego istotnego zagrożenia naszego bezpieczeństwa. Kiedy jednak sytuacja się zmieni, niemal każda nasza piwnica zostanie zmieniona w ukrycie, a już na pewno piwnica w wieżowcu, które mają mocniejsze stropy niż zwykłe budynki.

- W Szczecinie jest 25 podziemnych garaży wielkopowierzchniowych przewidzianych do doraźnego przygotowania do ochrony dla 10 393 mieszkańców – mówi Mirosław Pieczykolan z Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności. – To choćby garaże w Galaxy czy Kaskadzie.

Słaby stan techniczny schronów

Sen z powiek naszych władz spędza stan techniczny części budowli ochronny. Delikatnie mówiąc - jest niezadowalający. Niektóre z nich są wynajmowane przez stowarzyszenia lub osoby prywatne w zamian za ponoszenie kosztów ich utrzymania i niedopuszczenie do pogarszania się stanu technicznego. W niektórych przypadkach, to na pierwszy rzut oka, zwykłe piwnice.

- Obecnie obowiązujące przepisy prawa nie pozwalają na przekazanie przez miasto Szczecin środków finansowych na poprawę stanu technicznego budowli ochronnych administratorom lub właścicielom tych budowli – informuje Ryszard Słoka.

Pod dworcem Szczecin Główny jest to bodaj największy cywilny schron w Polsce. Wybudowali go w 1941 roku Niemcy. Mógł pomieścić nawet pięć tysięcy osób. Umieszczony jest na głębokości pięciu pięter. Zajmuje powierzchnię 2,5 tysiąca metrów kwadratowych. Jego powierzchnia użytkowa to 1900 metrów kw. Żelbetonowe ściany mają grubość trzech metrów. Sufit natomiast 2,8. Dziś to atrakcja turystyczna, ale z uwagi na położenie w centrum miasta może być przydatny w razie zagrożenia.

Budowle ochronne (ukrycia wolnostojące) znajdują się między innymi przy al. Piastów, ul. Arkońskiej, Bogumiły, Boryny, Broniewskiego, Czorsztyńskiej, Dobrzyńskiej, Drzymały, Dąbrówki, Golisza, Gontyny, Heleny, Heyki, Hussarów, Jagiellońskiej, Janickiego, Judyma, Kablowej, Komandorskiej, Komuny Paryskiej, Krakowskiej, Ku Słońcu, ks. Barnima, Kwiatowej, Lenartowicza, Malczewskiego, Matejki. Metalowej, Miedzianej- Ceglanej, Mieszka, Narutowicza, Niemierzyńskiej, Noakowskiego, Ojca Beyzyma, w Parku Żeromskiego. Pawła Jasienicy, Piotra Skargi, przy pl. Zwycięstwa, ul. Uczniowskiej, pl. Słowińskim, Tobruckim, ul. Puckiej itd.

Najbardziej znanym jest schron przy ul. Starzyńskiego. Schron przeciwatomowy przez długi czas był utajniony i pełnił funkcję schronienia dla wojewody zachodniopomorskiego w wypadku wojny lub kataklizmu. Posiada 90 pomieszczeń różnej wielkości o łącznej powierzchni 1600m2. Mimo iż posiada oryginalne, pełne wyposażenie, a także sprawną instalację i urządzenia. Rada miasta we wrześniu ub. roku zdecydowała, że można działkę wystawić na przetarg, a przyszły nabywca schron będzie mógł wyburzyć.

Schrony w Polsce

Według najnowszych dostępnych danych (z 2017 r.) w Polsce znajdują się 39 892 budowle ochronne (schrony i ukrycia), które są w stanie pomieścić 2,84 proc. ludności kraju. Dla porównania Szwecja dysponuje schronami pozwalającymi ochronić ok. 70-85 proc. ludności.