Nubya Garcia wystąpi w Szczecinie! Poznajcie gwiazdę brytyjskiej sceny jazzowej

Gwiazda brytyjskiej sceny jazzowej wystąpi w Szczecinie - taka informacja pojawiła się we wszystkich wpływowych, ogólnopolskich mediach przed majowym koncertem artystki.

W materiałach zawsze występują te same słowa klucze: brytyjski jazz, nawiązania do lat 70., muzyczna rewolucja. Kim jest Nubya Garcia, której one dotyczą?

Reprezentuje nową brytyjską scenę jazzową, która w ostatnich latach ma najbardziej ożywczy wpływ na ten nurt w muzyce. Nubya Garcia to jedno z najważniejszych nazwisk tej sceny, obok m.in. Ezra Collective, Alfa Mist czy saksofonisty Shabaki Hutchingsa. I choć w tak młodym wieku (26 lat) uznawana jest za gwiazdę, sama się za taką nie uważa.

- Nie wiedziałam, że w Polsce tak się o mnie mówi - powiedziała.

Ciągle w rozjazdach

Szybko sięgnęła po prestiżową nagrodę „Breakthrough Act of the Year”, przyznawaną przez legendarną londyńską stację Jazz FM. Jej album „Nubya’s 5ive”, wydany przez kolektyw Jazz Re:freshed, choć ma niewiele ponad dwa lata, obrósł już legendą. Dziś to jedna z najbardziej pożądanych płyt jazzowych na świecie. Nawet jej wznowienie jest trudno dostępne i poszukiwane przez koneserów.

Nie zarejestrowała wielu nagrań, ale za to bardzo dużo koncertuje. Wciąż jest w rozjazdach, ale znalazła dla nas chwilę czasu podczas pobytu na lotnisku, pomiędzy powrotem z trasy w RPA a wyjazdem do Berlina.

W maju Nubya Garcia wystąpi w szczecińskiej filharmonii, ale to nie jest to jej pierwsza wizyta w naszym kraju. Występowała już w Koszalinie na Akant Good Vibe Festival, więc trochę zna polską publiczność.

- To był wspaniały koncert - mówi. - Ludzie świetnie czuli naszą muzykę i doskonale na nią reagowali. Występowałam w Filharmonii Koszalińskiej. W większych salach czasami czujesz się bardziej bezosobowo, ale jest większa energia. W mniejszych - koncerty są bardziej intymne. Jednak najważniejsza jest publiczność, która przychodzi na koncert i to, jak reaguje. Lubię grać w miejscach, w których czuję, że publiczność jest naprawdę ze mną.

W Szczecinie wystąpi na Łasztowni, w murach Starej Rzeźni. Miejscu, które pomieści 150-200 osób.

- Jest bardzo wiele czynników, które wpływają na atmosferę podczas koncertu - dodaje artystka. - Zarówno dla muzyków, jak i dla publiczności. To może być kwestia tego, czy ludzie stoją czy siedzą. To może być wiek publiczności, kraj, rodzaj czy wielkość przestrzeni, w jakiej grasz. To, jaką muzykę grasz, nie powinno wpływać na to, gdzie występujesz.

Dzielić swój ból z innymi

Nubya bardzo wcześnie zaczęła przygodę z muzyką. Miała wówczas cztery lata.

- Próbowałam gry na różnych instrumentach. Na skrzypcach i fortepianie grałam muzykę klasyczną. Później przyszedł saksofon. Mama karmiła mnie dużą ilością muzyki, koncertów i książek. Byłam fanatykiem jazzu. Najpierw grałam solo, potem zaczęłam współpracować z zespołami - opowiada. - Wciąż jestem przed trzydziestką i chcę poprzez swoją muzykę dawać innym młodym ludziom do zrozumienia, że też mogą to robić, jeśli tylko chcą. Ciągle słyszę skargi, że młodzi ludzie nie grają jazzu. Tym bardziej dopinguje to mnie i moich kolegów, żeby jeszcze bardziej wytrwale pracować.

Nubya Garcia wybrała saksofon, który uznawany jest za trudny instrument, choć artystka wcale tak nie uważa. Nawet się z tego śmieje.

- To kwestia ćwiczeń i dyscypliny - mówi. - Nie możesz być dobrym muzykiem bez wielu godzin ćwiczeń. Musisz to kochać i robić wiele rzeczy według określonych schematów, żeby stać się wirtuozem. Wielu słynnych muzyków jazzowych nagrało mnóstwo płyt, ale wciąż ciężko pracują i ćwiczą. Coltrane ćwiczył każdego dnia przez wiele godzin. W tym czasie grał też z innymi muzykami. To muzyka, którą powinieneś ćwiczyć w samotności, ale musisz też dzielić swój ból z innymi.

W tysiącu miejsc naraz

Oprócz prowadzenia własnego zespołu, Nubya wspiera swoim udziałem formacje Nerija, Maisha i grupę Joe Armon-Jonesa. Artystka związana jest ze środowiskiem skupionym wokół Brownswood Records i Gillesa Petersona, jednego z najsłynniejszych dziennikarzy muzycznych i promotorów jazzu na świecie.

Usłyszeć ją też można na specjalnym wydawnictwie „We Out Here”, nagranym przez reprezentantów nowej sceny jazzowej z UK. W Londynie istnieje wyjątkowo silna społeczność skupiona wokół jazzu. Miejsca i organizacje, jak Jazz Re:freshed, Total Refreshment Center, Church Of Sound, Tomorrow’s Warriors, to scena jazzowa edukująca młodych muzyków, szczególnie kobiety oraz młodzież z mniejszości etnicznych.

Nubya przyznaje się do wielu fascynacji muzycznych. Zaczynała od klasyki, ale potem zajęła się muzyką jazzową i gatunkami mocno z jazzem związanymi. W ten sposób wniknęła w środowisko jazzowe w Londynie. Wspólnie z innymi muzykami budowała tę scenę i stała się jej częścią.

- Społeczność jazzowa w Londynie istnieje i działa odkąd pamiętam. Dołączyłam do niej dla towarzystwa. Najpierw do Tomorrow’s Warriors - mówi Nubya. - Ważny był też Jazz Re:freshed. Początkowo był to kolektyw muzyków, którzy stworzyli miejsce, gdzie spotykali się młodzi artyści z różnych środowisk, grający nowy, pełen różnych wpływów gatunkowych jazz oraz publiczność, która chciała tego słuchać. Odbywało się to poza typowymi klubami jazzowymi w Londynie, do których większość tej publiczności niezwykła chodzić. Z czasem Jazz Re:freshed stał się również wytwórnią muzyczną. Dzisiaj to najpoważniejszy promotor jazzu brytyjskiego, prezentujący go również na świecie.

Energia z kosmosu

Nubya podkreśla, że uwielbia współpracować z innymi muzykami, ponieważ połączenie wielu różnych energii zawsze daje intrygujący efekt.

- Trzeba być otwartym na nowe doświadczenia. Inaczej utkniemy w jednym miejscu - dorzuca. Zespół, z którym obecnie ściśle współpracuje, to muzycy pochodzący z różnych formacji, skupieni wokół kolektywu Ezra Collective. - Znamy się od lat, wspólnie budowaliśmy nasze więzi, co sprawdziło się również na polu muzycznym - mówi artystka. - Gramy w różnych projektach, co też pozytywnie wpływa na nasze wspólne działania.

Nubya jest również didżejką. Gra w klubach. Nie prezentuje żadnego konkretnego rodzaju muzyki. Preferuje różne style i gra je dla publiczności. Lata występowania jako didżej na imprezach i koncertach, uczestnictwo w nocnym życiu Londynu, mocno poszerzyły jej muzyczne horyzonty.

Jazz i polityka

Artystka uważa, że jazz zawsze był muzyką ekspresji i samorealizacji. Był głosem ludzi, bowiem odnosi się do spraw politycznych, społecznych, ekologii. Skoro tak, zapytaliśmy, czy polityka odbija się w jej twórczości. Czy wspiera działania feministyczne lub te związane z walką z rasizmem? Odpowiedziała, że nieufnie podchodzi do jakiegokolwiek szufladkowania, które związane jest z faktem, że jest czarnoskórą kobietą.

- Ludzie często nie wiedzą, co zrobić z informacją, że właśnie taka jestem. Wpadają w kalki i stereotypy - mówi Nubya. - Czarne kobiety często przedstawiane są jako gniewne wojowniczki, a ludzie tęsknią za spokojem. Ja pracuję nad projektami, które pozwalają wspólnie tworzyć i wspierać się nawzajem. Czytam też czarnoskórych pisarzy i podsumowuję moje doświadczenie życiowe. Jestem ciekawa swojej historii, a czytanie pracy ludzi, z którymi czuję pokrewieństwo, pozwala mi łatwiej przetwarzać agresję. Dokładam swoją cegiełkę do tego, by szukać nowych sposobów, rozmawiać o problemach dzielących świat i je rozwiązywać. Coraz więcej ludzi powinno to robić.