Niewolnicy komputera i telefonu. Niebezpieczne uzależnienia naszych czasów

Uzależnienie od komputera, telefonu komórkowego, zakupów, solarium, seksu itd. to forma radzenia sobie z emocjami. Jeśli ktoś tego nie umie, szuka innych sposobów, by rozładować napięcie, doznać ulgi, przyjemności, np. z powodu stresu.

Teoretycznie prawie każdy z nas jest od czegoś uzależniony. Pytanie tylko, czy to wpływa na nasze życie, czy je niszczy. Kiedy widzimy negatywne konsekwencje zachowania, kiedy tracimy kontrolę nad tym, to sygnał, by poszukać pomocy. Widać to najlepiej, kiedy z czynamy coraz mniej efektywnie pracować, uczyć się, nasze relacje rodzinne, koleżeńskie są coraz bardziej zaburzone. Nie ma konkretnego typu, profilu osoby, która może uzależnić się od czynności. Z tego powodu cierpią zarówno kobiety jak i mężczyźni.

Niestety pojawiają się coraz młodsi pacjenci i niestety problemem jest to, że nie ma w Szczecinie poradni, która w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia przyjmowałaby tylko dzieci i młodzież.

Co zaleca terapeuta?

Uzależnienie od komputera, telefonu czy telewizji jest bardzo trudne, bo problem w
tym, że nie jest łatwo się od niego odciąć. Alkoholik zostaje abstynentem, a takie osoby? Chodzi o to, żeby zredukować czas poświęcany uzależnieniu, zmienić sytuacje, w których tak się reaguje.

Kiedy w nerwach czy z nudów sięgam po komórkę, żeby się uspokoić rozładowujemy napięcie dzięki komputerowi, w czasie terapii uczymy reagować inaczej – porozmawiać z kimś w inny sposób się zrelaksować itd. Terapia jest silnie związana z nauką budowania odpowiedzialności i podejmowaniem decyzji.

Wieczór przy komputerze trzeba nauczyć się zredukować np. do dwóch godzin.

Im wcześniej podejmiemy działanie, tym większe mamy możliwości wpływu na własne zachowanie.

Uczestnicy terapii uczą się samoobserwowania – kiedy będę wiedzieć, co się ze mną dzieje, pokonam trudności. Terapeuta musi rozróżnić też rodzaj uzależnienia, by wiedzieć jak pracować. Jeśli ktoś odwiedza stale portale społecznościowe, to budujemy u niego relacje na żywo, jeśli gra w gry hazardowe, to je eliminujemy. Bardzo szybko z jednego uzależnienia przechodzimy w drugie. Po wyjściu z alkoholizmu niektórzy popadają w pracoholizm, szukają czegoś innego co nadaje sens.

Podczas terapii uczymy metod radzenia sobie z głodem. Im więcej sposobów radzenia sobie z tym napięciem, tym łatwiej pokonać trudności i nie popaść w nowe uzależnienie. Najważniejsza jest motywacja osoby uzależnionej, bez tego nic się nie da zrobić. To ona musi chcieć zmienić swoje zachowanie.

Skutki uzależnień behawioralnych

– obniżają poziom funkcjonowania danej osoby. Powoli zaczyna okazywać się, że uzależnienie zajmuje coraz więcej czasu, obejmuje zaplanowanie czynności nawykowej, jej realizację i usuwanie jej konsekwencji. W efekcie zaczyna brakować czasu na coś innego.

– uzależniony staje się mniej efektywnym uczniem, pracownikiem, coraz mniej czasu spędza z rodziną, czy przyjaciółmi. Dawniej posiadał wiele zainteresowań obecnie coraz mniej czasu im poświęca.

– mogą pojawić się coraz większe straty finansowe (efekt zakupów, kupna nowych gadżetów, przy pomocy których można być stale w sieci itd.)

– wady postawy i pogorszenie wzroku w skutek licznych godzin spędzanych przy komputerze.

– utrata życia. Często w skutek samobójstwa.

– znaczne przygnębienie, częste przeżywanie nastrojów depresyjnych itd.

Opinia

– Powiedzmy, że nastoletni syn czy córka spędzają wiele godzin przy komputerze, grają non stop. Bardzo często robią to nocą. Rodzina tego nie dostrzega, dopóki nie ma żadnych konsekwencji nocnego grania. Kiedy pojawiają się złe stopnie, niewyspanie, niechęć do wstawania rano, bliscy zaczynają zauważać problem i wtedy ujawnia się uzależnienie. W takiej sytuacji trzeba zacząć od rozmowy z synem czy córką. Zapytać, dlaczego to robi i ile spędza przy tym czasu. Starać się zrozumieć, po co to robi, po co jest to potrzebne. Co zyskuje a co straci, jeśli usiądzie przed komputerem. Najważniejsze to nie obwiniać takiej osoby, nie karać, nie wybuchać gniewem. Jeśli problem nie ustępuje, warto poprosić o pomoc specjalistę.

Beata Urbaniak terapeuta i psycholog z Poradni Leczenia Uzależnień i Współuzależnień w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy Zachodniopomorskiego Centrum Leczenia i Profilaktyki w Szczecinie

Cierpi Ciało

Skutki długotrwałego oddziaływania związanego z korzystaniem z telefonu komórkowego i komputera możemy rozpatrywać z dwóch stron.

Możliwe odległe skutki oddziaływania pola elektromagnetycznego, to zaburzenia układu nerwowego, zaburzenia układu sercowonaczyniowego, zaburzenia układu odpornościowego, procesy nowotworowe dolegliwości subiektywne, takie jak: bóle głowy, zmęczenie, zaburzenia pamięci, zaburzenia rozrodu.

Jedynym obecnie dostępnym środkiem, który może zapobiec tym skutkom jest zdrowy rozsądek i unikanie narażenia – więc limitowanie przebywania w polu elektromagnetycznym, używanie tych urządzeń z głową.

Trzeba też wymienić skutki przebywania w pozycji wymuszonej, co daje rozciągnięcie i osłabienie grzbietu, a w następstwie generuje wady postawy, wcześniejsze zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne, a co za tym idzie bóle kręgosłupa, bóle głowy.

Zaangażowanie aparatu mięśniowo-więzadłowo stawowego dłoni powoduje zmiany przeciążeniowe i wcześniejsze zmiany zwyrodnieniowe, może doprowadzić do powstania zespołu cieśni kanału nadgarstka, dając bóle w tej okolicy, drętwienie dłoni, wypadanie przedmiotów z dłoni.

I tutaj jedynym czynnikiem, który pozwala na minimalizację tych procesów jest zdrowy rozsądek. Przerwy robione w czasie korzystania z urządzeń ułatwiających i uprzyjemniających nam życie wykorzystywane na ruch w każdej postaci, a jeśli jeszcze będzie na łonie natury daje nam pewność, że będziemy zdrowsi, bardziej sprawni, bardziej odporni, łatwiej nam się będzie myślało, mamy szansę na posiadanie potomstwa i przyjaciół nie tylko tych wirtualnych.

dr Elżbieta Iglewska
specjalista rehabilitacji medycznej, kierownik Przychodni Rehabilitacji Leczniczej i Zawodowej Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy – Zachodniopomorskiego Centrum Leczenia i Profilaktyki w Szczecinie