Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Małe firmy budowlane zmagają się z brakiem zleceń i wysokimi cenami materiałów. To był niełatwy styczeń w polskim budownictwie

Przemysław Zańko-Gulczyński
Przemysław Zańko-Gulczyński
Dla firm budowlanych 2023 będzie rokiem stagnacji i wysokich kosztów działalności.
Dla firm budowlanych 2023 będzie rokiem stagnacji i wysokich kosztów działalności. Anna Kaczmarz / Polska Press / ZDJĘCIE ILUSTRACYJNE
Firmy budowlane już od wielu miesięcy muszą radzić sobie na hamującym rynku. O ile duże przedsiębiorstwa wydają się gotowe na spowolnienie inwestycyjne w 2023 r., o tyle małe i średnie firmy z trudem radzą sobie ze spadkiem zysków, wzrostem kosztów i wysokimi cenami materiałów budowlanych.

Spis treści

Firmy budowlane mają za sobą trudny styczeń. Najbardziej doskwiera brak zleceń

Polski Związek Pracodawców Budownictwa przedstawił podsumowanie stycznia 2023 r. Póki co wydają się sprawdzać prognozy o czekającej nas w tym roku „długiej zimie” w budownictwie. Największym problemem jest zastój w inwestycjach – od II kwartału 2022 r. rynek budowlany wyhamowuje, co oznacza mniej zleceń i większe trudności z utrzymaniem płynności finansowej. W grudniu według GUS dynamika produkcji budowlano-montażowej była o -0,8 proc. słabsza w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej.

– Trudno jest przewidzieć, jak głęboki spadek zaliczy budownictwo w 2023 r. – podsumowuje krótko te dane dr Damian Kaźmierczak, główny ekonomista PZPB.

Liczba rozpoczynanych inwestycji jest niska zarówno w sektorze prywatnym (m.in. z powodu wstrzymywania nowych budów przez deweloperów), jak i publicznym, gdzie wiele projektów nie może wystartować z powodu problemów z uzyskaniem funduszy z Unii Europejskiej. Jednocześnie w sektorze publicznym rośnie konkurencja o zlecenia, gdyż coraz częściej do przetargów na budowę dróg itp. startują deweloperzy, szukający źródła pewnego zarobku.

Małe i średnie firmy w najtrudniejszej sytuacji, m.in. przez ceny materiałów budowlanych

Hamującą koniunkturę w budownictwie najmocniej odczuwają małe i średnie przedsiębiorstwa. Jak pokazała ankieta PZPB, niedostateczny popyt na usługi jest barierą działalności dla:

  • 29 proc. mikrofirm,
  • 24 proc. małych firm,
  • 23 proc. średnich firm,
  • 23 proc. dużych firm.

W wyniku tej i innych przeszkód od 2021 r. rośnie liczba upadłości i restrukturyzacji w budownictwie – w ubiegłym roku było ich aż 280, a eksperci PZPB przewidują, że w tym roku liczba ta będzie jeszcze wyższa.

– Rekordowe koszty i spadek inwestycji skutkują wzrostem liczby niewypłacalności w sektorze budownictwa, w tym w szczególności wśród firm z sektora MŚP – zauważa Kaźmierczak.

Poważną przeszkodą w funkcjonowaniu dla wielu przedsiębiorstw są też ceny materiałów budowlanych. Jako barierę działalności wskazało je w styczniu 2023 r. 66,4 proc. firm budowlanych. Nie jest to co prawda wynik tak zły jak w II kwartale 2022 r., gdy takiej odpowiedzi udzielało blisko 80 proc. firm, jednak sytuacja nadal jest trudna, zwłaszcza dla mniejszych przedsiębiorstw. Zdaniem części ekspertów jest jednak nadzieja na poprawę sytuacji na rynku materiałów.

– Bardzo ciekawą prognozę rocznej dynamiki cen materiałów budowlanych przedstawili ostatnio eksperci Credit Agricole. Zakładają oni mianowicie, że jej bieżąca tendencja spadkowa (...) będzie kontunuowana, by na przełomie lat 2022 i 2023 definitywnie zastopować wzrost cen materiałów budowlanych w ujęciu rocznym. Co więcej, w przyszłym roku ma nastąpić średnioroczny spadek stawek o około 5 proc. – mówi Jarosław Jędrzyński, ekspert portalu RynekPierwotny.pl.

Niepewność utrudnia działalność – uważa blisko 70 proc. branży budowlanej

Wśród poważnych przeszkód w prowadzeniu działalności, na jakie skarżyły się firmy w 2023 r., trzeba też wymienić niestabilność prawa i ogólną niepewność co do rozwoju sytuacji. Nie wiedząc, co przyniosą kolejne miesiące, przedsiębiorcom trudno jest planować jakiekolwiek działania czy rozporządzać finansami. Jak pokazała ankieta PZPB:

  • blisko połowa firm budowlanych uważa niestabilne przepisy prawa za barierę działalności,
  • niemal 70 proc. firm mówi to samo o niepewnej sytuacji gospodarczej.

Mówiąc o niestabilnych przepisach, branża ma na myśli częste zmiany w prawie budowlanym i innych ustawach regulujących budownictwo. Przykładowo tylko przełom 2022 i 2023 r. przyniósł liczne zmiany dla inwestorów budujących domy, a także nowelizację przepisów dotyczących dziennika budowy, książki obiektu budowlanego i cen prądu budowlanego, a na horyzoncie już rysują się m.in. praktyczna likwidacja pozwoleń na budowę oraz zmiany w zasadach budowy bloków. Z kolei niepewna sytuacja gospodarcza oddziałuje na finanse firm na wiele sposobów.

– W 2022 r. wynagrodzenia w firmach budowlanych rosły w tempie najwyższym od ponad dekady. Rekordowe ceny paliw przyczyniają się do istotnego wzrostu kosztów eksploatacji maszyn budowlanych. Skokowy wzrost stóp procentowych od końca 2021 r. przyczynia się do wzrostu wydatków firm na obsługę kredytu i leasingu – wylicza ekspert PZPB.

Są też jednak obszary rynku, w których zdaniem części ekspertów następuje stabilizacja. To przede wszystkim segment domów jednorodzinnych, co powinno ucieszyć przede wszystkim małe firmy wykonawcze. Zdaniem ekspertów Extradom.pl pierwszy kwartał tego roku zaowocuje bowiem ożywieniem wśród inwestorów planujących budowę domu.

– Czarne chmury, które zebrały się nad branżą budowlaną zdają się powoli ustępować, a okołobudowlane aspekty, które do tej pory spędzały sen z powiek inwestorów – stabilizują się i osiągają dostępny już dla nich poziom – zauważa Krzysztof Mosur, CEO Extradom.pl.

Sprawdź, czy masz wszystko, czego potrzebujesz

Materiały promocyjne partnera
Dodaj firmę
Logo firmy Główny Urząd Nadzoru Budowlanego
Warszawa, ul. Krucza 38/42
Autopromocja
od 7 lat
Wideo

Gdynia Orłowo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Małe firmy budowlane zmagają się z brakiem zleceń i wysokimi cenami materiałów. To był niełatwy styczeń w polskim budownictwie - RegioDom.pl

Wróć na szczecin.naszemiasto.pl Nasze Miasto