Dziś w Katedrze: V Misterium Pasyjne: "Nieszpory Żałobne - Vesperae pro Defunctis"

W szczecińskiej Katedrze panuje półmrok. Zakłóca go tylko światło kilku świec i dyskretne lampki przy pulpitach orkiestry ukrytej za ołtarzem.

Na ekranie projektora widnieje napis:

Paweł Łukaszewski
Vesperae pro defunctis – Nieszpory Żałobne.

Dzwon na wieży wybija właśnie 19.00, gdy przenikliwy dźwięk dzwonków przy zakrystii obwieszcza wyjście procesji i początek... no właśnie, początek czego?

Delikatne brzmienie smyczków miesza się z miękkim dźwiękiem organów, co jednak pozostaje drugim planem dla majestatycznego rytmu kroków procesji. Dialog smyczkowo-organowy przybiera na sile wraz ze zbliżaniem się procesji do stopni ołtarza. Muzyka milknie. Ksiądz Arcybiskup po łacinie rozpoczyna wieczorną modlitwę. Nagle, potężne uderzenie w dzwony rurowe, kotły i gong.

Głośne dźwięki puzonów i organów potęgują wrażenie tumultu. Siedemdziesięcioosobowy chór zaczyna śpiewać wielogłosowy hymn o potędze Króla – zwycięzcy śmierci.

Każde łacińskie słowo jest tłumaczone na ekranie, co pozwala dostrzec silną zależność muzyki i tekstu. To techniczne udogodnienie zaczyna być szczególnie przydatne w kolejnych częściach, gdzie muzyka przybiera bardziej służebny charakter wobec słowa. Zjawiskowo piękna partia oboju towarzyszy psalmom śpiewanym oddzielnie przez żeńską i męską część chóru.

(...)On nie pozwoli, by potknęła się twa noga, ani się nie zdrzemnie Ten, który ciebie strzeże (...)

Muzyka płynie teraz bardzo spokojnie, jakby nie chciała przeszkadzać w kontemplowaniu psalmów. Ten prosty, jednogłosowy dialog pomiędzy głosami w chórze oraz medytacyjny nastrój stoi w ogromnym kontraście do kolejnych części.

Słynny Magnificat obecny w każdych nieszporach to u Łukaszewskiego wielka kulminacja, która przez kilkanaście minut nieustannie narasta budując napięcie dotykające granic możliwości percepcyjnych słuchacza. Tryumfalnie, lecz z pokorą woła w końcu solista, dotykając istoty całego dzieła:

(...)Gdzież jest, o śmierci, twoje zwycięstwo? Gdzież jest, o śmierci, twój oścień? (...)

Trudny temat śmierci i Życia po nim, jest przez Łukaszewskiego przedstawiony w bardzo poruszający, lecz przystępny sposób. Muzyka rozpięta między prostotą chorału gregoriańskiego, a bogactwem harmonii, nie tylko upiększa liturgię nieszporów, ale ją uwypukla i w czytelny sposób interpretuje, co jest gwarantem wielu poruszeń estetyczno-duchowych.

Powyższy opis jest zapowiedzią prawykonania nowej wersji Nieszporów Żałobnych Pawła Łukaszewskiego. Utwór zostanie wykonany w wersji liturgicznej pod przewodnictwem Abp. Andrzeja Dzięgi 10. kwietnia , w rocznicę tragicznych wydarzeń w Smoleńsku.

Koncert w ramach V Misterium Pasyjnego "Nieszpory Żałobne - Vesperae pro Defunctis" odbędzie się 10 kwietnia 2011, o godz. 19.00,
w Archikatedrze pw. Św. Jakuba.
Koncert poświęcony ofiarom katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem.

Kompozytor:
Paweł Łukaszewski.

Wykonawcy:
Chór Akademicki im. prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
Baltic Neopolis Orchestra
Adam Kuliś – baryton
Szymon Wyrzykowski – dyrygent

Wstęp wolny!

Moje Miasto Szczecin www.mmszczecin.pl on Facebook