Slow Food w Szczecinie, czyli filozofia jedzenia [zdjęcia]

Tekst: Agata Maksymiuk / Foto: Joanna Latuszek, Sebastian Wołosz

Od rewolucyjnej przechadzki Włocha rzymskimi ulicami, mija dziś dokładnie 30 lat. Zapewne po powrocie do domu ani krewni, ani przyjaciele Petriniego nie przypuszczali, że nowatorska idea rozprzestrzeni się po całym świecie i dotrze nawet do takich miast jak Szczecin, Wigry czy Górczyno w Polsce. Ale pewnie zastanawiacie się co tak zszokowało Włocha. Otóż była to restauracja sieci McDonald's , świeżo otwarta w jednej z najpiękniejszych i najstarszych dzielnic Rzymu.

- Jeśli fast foody pojawiają się w miejscach tak wspaniałych to, co się stanie z chwilą wytchnienia, czasem spędzonym wśród przyjaciół, wreszcie przyjemnością smakowania posiłków - przeszło Petriniemu przez myśl. - Kultura "fast" zabierze wszystko to co w jedzeniu najpiękniejsze. A na to, pozwolić nie można!

Świadomość jedzenia

W momencie wynalezienie silnika parowego świat jakby trochę nabrał tempa, a im więcej lat upływa od pamiętnego wydarzenia, tym szybsze staje się to tempo. W tym pośpiechu nie łatwo znaleźć czas na wspólny posiłek przy rodzinnym stole, nie wspominając o próbie degustacji i powolnego smakowania przygotowanych dań. W końcu ktoś musiał powiedzieć "dość" i zaproponować nowe zasady.

- Czyste, zdrowe, sprawiedliwe - mówi Andrzej Buławski, prezes convivium Slow Food Szczecin. - Takie powinno być jedzenie i taki wzór proponuje ruch Slow Food.

Stowarzyszanie w Szczecinie swoje korzenie zapuściło 5 lat temu, zasięgiem obejmując całe województwo Zachodniopomorskie. Członkowie postawili przed sobą wiele zadań, jednak naczelnym celem jest poszerzenie świadomości konsumentów na produkt. W końcu Slow Food to nie tylko przeciwieństwo fast foodów, ale cała filozofia jedzenia.

- Większość społeczeństwa idąc na zakupy za cel obiera sklepy dużych sieci handlowych - mówi Andrzej Buławski. - Za podjęciem takiej decyzji najczęściej kryją się: niska cena i gotowość produktu do użycia. Niestety nie są to wyznaczniki wysokiej jakości towaru. Etykiety często informują o wielu szkodliwych substancjach, jednak większość ludzi nie zwraca na nie uwagi. Właśnie dlatego postanowiliśmy pomóc małym producentom żywności naturalnej dotrzeć do konsumenta, a konsumentowi wskazać drogę do miejsc, w których czeka prawdziwe zdrowe jedzenie.

Powrót na właściwy tor

Dawniej rolnik uprawiał ziemię, a hodowca hodował zwierzęta. Dziś rolnik produkuje rośliny, a hodowca mięso. Dotarliśmy do momentu, w którym zaczęły uciekać wartości nadrzędne. - Jeszcze w latach 70 wielu Polaków mieszkało na wsiach - opowiada Andrzej Buławski. - Ludzie siali, hodowali. To co wytworzyli ciężką pracą rąk było zjadane przez ich rodziny i przyjaciół. Teraz najpierw się wytwarza, później sprzedaje, a to co zostanie oddaje się rodzinie.

Kryzys nastąpiła w okresie PRL-u, kiedy kultura kulinarna i agrarna zaczęły powoli zanikać. Inspiracje i nowinki kulinarne napływające z Zachodu po 1989 roku, wcale nie pomogły w odzyskaniu poczucia bogactwa smaków i aromatów, jakimi dysponują poszczególne regiony Polski. Dopiero rok 2002 i założenie pierwszego convivium w Krakowie sprowokowały pierwszy przełom w sposobie myślenia.

- Chcąc wskazać konsumentom to co najlepsze i najzdrowsze jako Slow Food tworzymy listę restauracji oraz produktów w tym serów i wina, godnych rekomendacji - mówi Andrzej Buławski. - Przygotowujemy też przepisy kulinarne, które polecamy drobnym producentom. Choć na pierwszy rzut oka, można powiedzieć, że nasze działania nie są spektakularne, to jednak mamy się czym chwalić, wystarczy przypomnieć sobie cykliczną akcję Gęsina na św. Marcina, w której również mamy okazję uczestniczyć.

Statystyczny Polak w okresie międzywojennym zjadał około 4,5 kg gęsiny na rok. Cztery lata temu, kiedy akcja ruszyła statystyczny Polak zjadał 17 dag gęsiny na rok. W 2015 statystka urosła do 0,5 kg. - Jak to mówią, małymi krokami do przodu - dodaje prezes szczecińskiego convivium.

Lista wszystkiego co dobre
Slow Food chroni od zapomnienia wszystko to, co dobre i wartościowe. W ten sposób powstał projekt Arka Smaku. Przy udziale przedstawicieli świata kultury, nauki, dziennikarstwa, polityki, a przede wszystkim przemysłu żywieniowego, mali i zagrożeni zapomnieniem producenci żywności dostają szansę odnalezienia się na potężnym światowym rynku - informuje przesłanie stowarzyszenia.

Również Polska znalazła swoje miejsce na liście razem z oscypkiem Wojtka Komperdy i miodem pitnym Macieja Jarosa. Organizacja wspiera też rolnictwo ekologiczne i sprzeciwia się stosowaniu produktów modyfikowanych genetycznie.

Od rewolucyjnej przechadzki Włocha rzymskimi ulicami mija dziś 30 lat i choć fast foody wciąż są obecne w naszym życiu pamięć o tym co dobre jak nigdy nie była tak pobudzona. - Mówi się, że historia kołem się toczy - wspomina Andrzej Buławki. - Historia żywieniowa zdecydowanie zatacza koło. Wychowałem się w idei, małe jest piękne. Obserwowałem zachłystnięcie się wielkością i szybkością, a teraz znów mam okazję spoglądać na powrót do tego czego mnie nauczono.

Od jakiegoś czasu na naszych łamach można podziwiać smakowite fotografie Joanny Latuszek. Joasia od niedawna zakasała rękawy i fotografią jedzeniową postanowiła zająć się profesjonalnie. Trzymamy kciuki i zapraszamy na jej bloga: www.manufakturaciastek.pl.